İhsan ÇARALAN...
[email protected]
Fotoğraf : Evrensel Gazetesi...
Çarşamba gününden beri dünya New York seçimlerini konuşuyor. Evet New York, ABD’nin en büyük kenti, ama aynı zamanda ekonomi-finans, medya, siyaset, moda, kültür-sanat ve pek çok bakımdan dünyadaki gelişmelerin yakından izlendiği bir kent...
Öteki ABD kentleri ya da eyaletleri için olduğu gibi her dört yılda bir New York’ta da yerel seçim yapılıyor. Ama New York yerel seçiminin ABD ve dünya bakımından elbette sıradan bir ABD kentine, hatta Washington’a göre bile yerel seçimde daha çok ilgi çekmesi şaşırtıcı değil. Bu yanlarıyla New York’u Türkiye’nin İstanbul’una benzetebiliriz. Hele de Türkiye’deki yerel seçim sonrasıyla New York yerel seçimindeki bu son gelişmelerden sonra!
Geçen salı günü yapılan New York seçimlerinin üç önemli özelliği vardı. Bunlardan birincisi 2025’in başından beri Donald Trump’ın ABD başkanlığı koltuğuna oturması sonrasında yaptıkları ve yapacağını söyledikleri. İkincisi ise yapılan seçimin kendisine “demokrat sosyalist”, “Müslüman”, “göçmen”, “kadın hakları savunucusu”, “trans hakları savunucusu”,…diyen Zohran Mamdani’nin; Trump ve Trumpçıları, dünyadaki bütün popülist politikacıları, neo-faşistleri, ırkçıları, aşırı milliyetçileri de en çok irite eden sıfatları cesaretle savunarak seçimi kazanmasıdır...
Zohran Mamdani’nin New York seçimini kazanmasının üçüncü özelliği ise; alt sınıflardan oldukça geniş bir kesim yanında, 2024 genel seçimlerinde Trump’a oy vermiş önemli bir kesimden de destek almayı başarmış olmasıdır...
Trump Mamdani New York halkını tehdit ediyor
Trump, New York Belediye Başkanı adayı olmasından beri, kendisini “demokratik sosyalist” olarak tanımlayan Mamdani’yi “yüzde yüz komünist, deli” olarak niteliyor...
“Eğer Mamdani seçimi kazanırsa New York’a federal fonlardan verilen payın kesileceğini” söyleyerek New York halkını da tehdit etmişti! Seçim günü ise Trump, “2018 yılındaki vatandaşlık sürecinde Mamdani’nin kendisini yanlış tanıttığı, bu yüzden Adalet Bakanlığından Mamdani’nin araştırılmasını istediği” ile ilgili gazetecilerin sorularına “Her şeye bakacağız” yanıtını vermişti...
Seçimin ertesi günü de Mamdani için “Şehri yok edecek komünist bir deli” dedikten sonra “Merak etmeyin tüm kollar ve kartlar bende” demişti!
Öyle anlaşılıyor ki Trump’ın da bir İstanbul’u olmuştur ve bundan böyle Trump’la Mamdani (dolayısıyla New York halkı) arasında Trump’ın önümüzdeki üç yıllık iktidarı boyunca sürecek bir mücadeleye tanık olacağız. Trump’ın tehditlerinde ne kadar ileri gidebileceğini de göreceğiz.Tabi başka ülkelerde bu mücadeleyi aşan gelişmeler olmazsa, tüm dünyanın ilerici demokrat güçleri, Mamdani ve New York halkının Trump’la mücadelesini ilgiyle izlemeye devam edecektir...
Mamdani ve hareketinin Marksist Sosyalizmle bir ilgisi var mı?
Mamdani kendisini “demokratik sosyalist” olarak niteliyor. Yani Mamdani Avrupa’da kendilerine sosyal demokrat, sosyalist, işçi partisi diyen sosyalist enternasyonal üyesi (CHP de bu enternasyonalin üyesi) partilerin programlarıyla sınırlı bir “sosyalizm” savunuyor...
Bu yüzden de Mamdani’nin Trump ve Trump'çıların iddia ettikleri komünizmle, Marksist sosyalizmle bir ilgisi yok!
Mamdani’nin savunduğu sosyalizm, kapitalizmin aşırı sivrilmiş yanları törpülemekle sınırlıdır...
Mamdani’nin sosyalizmi, Amerika’daki ekonomi ve siyasi gelişmeler üzerine değerli yazılarını gazetemizdeki köşesinde okuduğumuz Aras Coşkuntuncel 6 Kasım günü yayımlanan köşesinde “Mamdani’nin sosyalizmini; ‘Herkes için daha iyi bir gelir dağılımı’ söylemine dayalı ve otobüslerin ücretsiz olması, bazı kriterlere uyan kiraların dondurulması, belediyeye ait, dolayısıyla fiyatların daha ucuz olacağı marketlerin açılması ve ailelere çocuk bakım desteği gibi sosyalizm kırıntısı vaatlerden oluşuyor. Yani sosyal harcamaların olduğu bir kapitalizm” diye tarif ediyor...
Bu yüzden de Mamdani’nin hareketi üstünden bir Marksist sosyalist partilerin amaçlarını gerçekleştirecek amaçlar koymak, bunun üstünden “Mamdani ne kadar sosyalist, ne kadar Marksist, ne kadar komünist, bu amaçları ne kadar geçekleştirir?” tartışmaları açmak elbette yersizdir...
Trump ve Trump'çıların burnunu sürten bir hareket
Mamdani’nin girişimini, bir kentin belediye seçimini kazanmanın ötesinde anlam kazandırıp dünya için önemli yapan şey herhalde; Trump gibi bir otokrat için “çok değerli bir emlak”, batı emperyalizminin en pırıltılı merkezi olan New York’u Amerikan müesses nizam partileri için pek de alışık olunmayan yöntemler kullanarak ve alt sınıfların taleplerini öne çıkararak harekete geçirmesi olmalı. Üstelik bu Trump ve Trump'çı takımını New York’la sınırlı da olsa, burunlarını onlara çok acı verecek biçimde sürtmüş olmasına neden oldu...
Dünyada da New York seçimi bu özelliklerinden dolayı heyecan, ilgi ve coşkuyla karşılanmaktadır...
ABD ve dünyanın her yanındaki Trump'çılar, ırkçılar, aşırı sağcılar, neo-faşist parti ve çevrelerde üzüntü, endişe ve öfkeyle karşılanmasının nedeni de budur...
Tabii Mamdani’nin vaatlerini yerine getirmede ne kadar başarılı olacağı ise çok tartışmalıdır. Çünkü en başta öne çıkarılan sosyal reformların arkasında duracak bir partisi bile yoktur. Demokrat Parti içinde Obama ve Sanders’in içinde olduğu bir klikle sınırlı bir desteğe sahiptir. Bu kliğin bile Mamdani’ye “Aman Müslümanlığını fazla öne çıkarama”, “Göçmenliğini yüceltme” “Siyonizme meydan okuma”, “Filistin'lilere destek verirken daha ölçülü davran”,…gibi öğütler verirken Trump’a karşı dik duruşunu bile “makulleştirilmesi”ni istemektedirler...
Trump ve Trump'çılara karşı ilk raundu Mamdani ve önemli ölçüde birleşen New York halkı kazandı. Ama sürecin burada bitmediği Trump’ın New York halkıyla imtihanının önümüzdeki aylar ve yıllar boyunca da süreceği anlaşılıyor...
Mamdani ve harekete geçirdiği emekçi kesimler; Trump’a ve Trump'çılara karşı birliklerini geliştirip direnişlerini sürdürebilirse Trump’ın bu imtihanı geçmesi mümkün olmayacaktır. Dünyanın her yanındaki ilerici demokrat güçler bu mücadeleden olumlu-olumsuz dersler çıkarmaya devam edeceklerdir...
Türkiye’de yerel seçim sonrasındaki gelişmeler dikkate alındığında ve bu gelişmeler meydanları dolduran yığınların talepleriyle ve tutumlarıyla birleştirildiğinde New York'luların mücadelesinin ülkemizde daha fazla dikkatle izleneceğini söylemek abartı olmaz...
NOT: Bu yazı Günlük Evrensel Gazetesi'nden alınmıştır...
* Bu bir editöryal haberdir.
