*Cemal AKÇA yazdı...
Fotoğraf : Cemal AKÇA…
Iğdır’ın serhat ilçesi Tuzluca, belki Türkiye haritasında küçük bir nokta gibi görünür ama meraklısına anlatacak çok hikâyesi, çok da “tadı” vardır. 2024 verilerine göre nüfusu 22.182. Evet, çok değil. Ama inanın, bu rakamın her biri ayrı bir karakter. Hele ki içlerinden biri var ki… Meherrem! Ah o Meherrem! Tuzluca’nın tek bar sahibi…
Türkiye’nin dört bir yanında, şehir şehir, ilçe ilçe birahaneler ya kapandı ya da kafeye dönüştü. Ama Tuzluca’da hâlâ dimdik ayakta bir yer var: Halk arasında “Meherrem’in Yeri” olarak bilinen, resmî olmayan ama ruhsatlı tek birahane...
Eskiler bilir; bir zamanlar Tuzluca’da dört tane alkollü lüks restoran vardı. Rakı vardı, müzik vardı, muhabbet boldur. Şimdilerdeyse restoran çok, ama içkili olanı yok. İnsan rakısına, birasına hasret...
Hâl böyle olunca alkol almak isteyen Tuzluca'lılar, alışveriş torbalarını doldurup şehrin tepelerine tırmanıyorlar. “İki tek atar döneriz,” derken tepelerde ayaz, polisin devriyesi ve bardaktan çok şişeyle yapılan hesaplar devreye giriyor. Hele ki Tuzluca’nın girişinde kurulan o periyodik polis kontrolü yok mu! Adamı hem içkiden hem yoldan soğutur. Bazıları gece boyunca polislerin vardiyasının bitmesini bekler; sabır taşı olsa çatlar...
Bu karmaşadan kurtulmanın tek yolu: Meherrem’in barı. Merkezde, ayağının dibinde, yürüyerek gidilip yürüyerek dönülen, en fazla bir kargayla göz göze gelinecek mesafede… Tam bir halk lokali!
Yazın bir akşamıydı. Hollanda’dan bir dost, Antalya’dan üç dost; iki farklı iklim, iki farklı kafile… “Meherrem’in yerine gidelim mi?” diye düşündük ama içimde bir tedirginlik. Kadın misafir var. Üstelik doktor. Anadolu’yu karış karış gezmiş, her köyde dert dinlemiş, her ilçede pansumancı olmuş biri...
Ama Meherrem’in tavrı net : “Abi hoş sefalar getirmiş gonağların, Allah razı olsun. Amma… buraya hindiye geder arvat girmedi. Bura erkek yeri. Alkolün etkisiyle küfür ederler, biri arvata laf eder, men dayanamam, kendi mekânımı ateşe vererem valla!”
Bir an durduk. Dumanlı bakışlarla birbirimize baktık. Kadın doktor Anıl gülümsedi.
“Sen hiç merak etme Meherrem kardeşim. Anadolu’nun en ücra yerlerinde yıllarım geçti. Oralarda kadın varsa kimse ağzını bozmaz. Bozan olursa da masa arkadaşları dışarı atar. Bu işin raconu budur.”
Meherrem önce bir durdu. Sonra derin bir nefes aldı. “Hee, öyleyse buyurun,” dedi, boynunu büktü...
30 metrekare olan, bir büyük ekran televizyon ve 8-10 masadan oluşan birahanede iki buzdolabı ve bir tuvaletten ibaret...
Akşam oldu. Masamız hazırdı. Meherrem sağ olsun, saz ustası bir müzik öğretmeni de çağırmış. Ortam, hem köy düğünü hem meyhane havasında. Türküler döküldü masaya, şarkılar içimize işledi. Doktor hanım tulum peyniri eşliğinde rakısını yudumlarken, Vedat da şiir okumaya başladı. Düşünün: Tuzluca’da, Meherrem’in birahanesinde şiir gecesi! Kim derdi?
Vedat’ın sesiyle susan barda birden herkes susmuş, bardaklar havada kalmıştı. Meherrem gözlüğünü çıkarıp şaşkınlıkla baktı, kulağıma fısıldayarak, “Men burada türküye alışığım ama bu şiir okuyanın sesi çok gözel, keşke bir türkü söylese de kulağımızın pası açılsa,” deyince ben de onun kulağına, “Bu arkadaş senarist, yönetmen, oyuncu,” dediğimde dudağını hafifçe ısırdı.
“Desene menim yerim artık meşhurların da geldiği yer oldu,” dedi keyifle. Ayağa kalktı, gururlanarak masamızda boşalan bardakları doldurdu : “Hoş sefa gelifsiniz Meherrem’in yerine, onur verdiniz,” dedi, kadehlerimizi kaldırdık...
Akşam boyu gülündü, hüzünlenildi, şarkılara eşlik edildi. Kadın misafir sayesinde herkes özenli konuştu; Meherrem de içinden, “İyi ki ateşe vermemişim mekânı,” diye geçirmiştir kesin...
O gece sadece içki değil, hafızalara kazınan anılar da içildi. Tuzluca’da, Meherrem’in mekânında bir ilke imza atıldı. O mekân bir bara değil, sanki bir kültür merkezine dönüştü. Türküyle, şiirle, dostlukla dolu sıcacık bir geceydi...
Bu akşamı bizimle paylaşan tüm Tuzluca'lılara, sazıyla sesiyle bize eşlik eden müzisyen dostumuza ve özellikle “Mekânım kutsaldır” diyerek bizi içtenlikle ağırlayan Meherrem’e teşekkürler...
*Cemal T. Akça
Fotoğraf sanatçısı...
Tuzluca /KARS
14-06-2025
