Birol KESKİN'in yazısı...
Marcus Tullius Cicero, yüzyıllar öncesinden yankılanan şu sözüyle bize bugün hâlâ geçerli bir ahlaki uyarı bırakıyor: “En kötü barış, en haklı savaştan daha iyidir...”
Bu söz, savaşın doğasında haklılık aramanın ne kadar yanıltıcı ve tehlikeli olabileceğini gösterir. Çünkü savaş, haklı gerekçelerle başlasa dahi; sonunda yıkım, ölüm ve uzun vadeli kinler üretir. Barış ise, ne kadar eksik ya da adaletsiz olursa olsun, içinde bir umut kırıntısı barındırır: düzeltme, diyalog kurma ve yeniden inşa etme umudu...
Bugün bu çağrı özellikle İsrail ile İran arasında tırmanan gerginlik bağlamında yeniden düşünülmelidir. Her iki ülkenin siyasal dili, karşı tarafı şeytanlaştırmak üzerinden yükseliyor. Sertleşen söylemler, karşılıklı tehditler ve askeri manevralar, halkları korkuya sürüklüyor; geleceği belirsizleştiriyor. Ne var ki, bu çatışmanın kazananı olmayacak. Her iki taraf da kaybedecek — en çok da sokaktaki sade insanlar, çocuklar, göçmenler ve hayatta sadece huzur isteyenler...
Ne ideolojik saplantılar, ne genişleme ideali hiçbir savaşı haklı çıkarmaz. Çünkü hiçbir haklılık, bir savaşta hayatını kaybeden bir sivilin, paramparça olan bir ailenin, ya da yerinden edilmiş insanların trajedisini hafifletmez. Savaş, haklılık iddiasını kılıfa çevirir ama gerçekte insani değerleri örseler. Kötü bir barış ise, tüm eksikliklerine rağmen yaşama şansı verir...
Barışın dili zordur. Sabır, anlayış, empati ve cesaret ister. Çünkü düşmanlık kurmak kolaydır; yıkmak, reddetmek, ötekileştirmek insana ilkel bir tatmin verir. Ama asıl olgunluk, bu döngüyü kırabilmektir...
Ve işte tam da bu nedenle şunu unutmamak gerekir: Gerçek kahramanlık, düşmanı yok etmekle değil; düşmanlığı ortadan kaldırmakladır.Çünkü düşmanı öldürmek barışı getirmez; ama düşmanlığı ortadan kaldırmak, savaşı da gereksiz kılar. Cesaret, silaha sarılmakta değil, el uzatabilmektedir...
